Багш нар цалингийн нэмэгдэл, ажлын нөхцлийн сайжруулалтыг шаардаж жагсаж байна
УИХ-ын гишүүн Сүхбаатарын Эрдэнэбат Боловсрол, шинжлэх ухааны үйлдвэрчний эвлэл болон МҮЭХ-ны зүгээс зохион байгуулж буй багш нарын жагсаалд тавигдаж буй гол шаардлагуудын талаар байр сууриа илэрхийллээ. Түүнийг Төрийн ордноос гарч ирэхэд жагсаалд оролцогчдын төлөөлөлтэй уулзаж, санал бодлоо солилцсон юм.
Тэрбээр жагсаалд оролцогчдын үндсэн гурван шаардлагыг дараах байдлаар тайлбарлав. Нэгдүгээрт, боловсрол, шинжлэх ухааны салбарт ажиллагсдын цалинг 3.5 сая төгрөгт хүргэхийг шаардаж буй. Хоёрдугаарт, салбарын санхүүжилтийг нэмэгдүүлж, боловсролын чанарыг дээшлүүлэхэд шаардлагатай орчин, нөхцөлийг бүрдүүлэхийг хүсэж байна. Гуравдугаарт, багш, ажилчдыг орон тооны цомхотголд хамруулахгүй байхыг шаардаж буй аж.
Түүнчлэн, багш нарыг орон сууцтай болгох асуудлыг шийдвэрлэх нь чухал хэмээн үзэж байгаагаа илэрхийлсэн. Энэ хүрээнд С.Эрдэнэбат Засгийн газарт хэд хэдэн санал, санаачилга хүргүүлжээ. Мөн Ерөнхий сайдтай уулзаж, цалинг 3.5 сая төгрөгт хүргэх асуудлыг шат дараатайгаар, бодит хугацаа, эх үүсвэрийн хүрээнд шийдэх шаардлагатайг онцолсон байна.
Төсвийн хэлэлцүүлэгт багш нарын асуудлыг тусгахыг шаардаж байна
Ирэх оны төсвийн төслийг УИХ хэлэлцэж эхэлж буй энэ үед дээрх асуудлыг Өргөдлийн, Нийгмийн бодлогын болон Төсвийн байнгын хороодоор зайлшгүй авч хэлэлцэх шаардлагатайг С.Эрдэнэбат дурдаж байна. Түүний хэлснээр, өнөөгийн байдлаар улсын дундаж цалин 2.4 сая төгрөг байгаа ч багш нарын үндсэн цалин 1.4 сая орчим төгрөгт л хүрдэг. Энэ нь багш нарт зээлээ төлөх, амьдрал ахуйгаа авч явахад хангалтгүй байна.
Түүнчлэн, боловсролын салбарын чанартай холбоотой асуудлуудыг багш нарын оролцоотой шийдвэрлэх нь чухал бөгөөд улс орны ДНБ-ий 20 хувийг боловсролд зарцуулж байж л бодит үр дүн гарах боломжтой хэмээн онцолж байна. Харин өнөөгийн зарцуулалт 14.5 орчим хувьтай байгаа нь хангалтгүй хэмээн дүгнэжээ.
Цалин нэмэх боломж, инфляцийн нөлөөлөл
Ирэх оны төсвийн төсөл 1.2 их наяд төгрөгийн алдагдалтай байгаа ч төрийн албан хаагчдын цалинг нэмэхгүй байхаар туссан нь асуудал үүсгэж болзошгүйг С.Эрдэнэбат анхааруулав. Тиймээс инфляцийн түвшнээс дээш цалингийн нэмэгдэл хийх нь зайлшгүй шаардлагатай бөгөөд ингэж байж иргэдийн худалдан авах чадварыг хадгалж чадна гэж үзэж байна.
Тэрбээр “Энэ жил хийсэн зургаан хувийн нэмэгдэл инфляцид идэгдсэн” гэж тэмдэглэж, татварын хөнгөлөлт зэрэг бусад бодлогын аргуудыг ч урьдчилан авч үзэх шаардлагатайг онцолжээ. Сүүлийн жилүүдэд хөдөө орон нутгийн багш нарт нэмэгдэл олгодог болсноор тухайн бүсэд ажиллах хүний тоо өссөн ч нийт 4000 орчим багшийн орон тоо дутуу хэвээр байгаа аж.
Уул уурхай, төсвийн орлого, цалингийн хамаарал
Улс орны эдийн засгийн өсөлтийг хангахын тулд уул уурхайн төслүүдийг зөв зохистой ашиглах нь чухлыг С.Эрдэнэбат дурдаж байна. Хэдий иргэдийн зүгээс байгаль орчны хор хөнөөлийг шүүмжилдэг ч орд газруудын ашиглалтаас бий болох орлогыг зөв зохион байгуулж чадвал эдийн засгийн олон асуудлыг шийдвэрлэх боломжтой гэдгийг онцоллоо.
Тэрбээр “Нүүрсний хулгайтай холбоотой асуудлыг зогсоосноор цалин нэмэх хөрөнгө оруулалт гарч ирж байсан” хэмээн сануулж, уул уурхайн баялгийн өгөөжийг нийт ард иргэд хүртэхүйц байдлаар зохион байгуулах хэрэгтэйг тэмдэглэв. Мөн Баялгийн санд хуримтлал үүсгэж, хувьцаа, тендер болон ажлын байр нэмэгдүүлэх хэлбэрээр ард иргэдийн орлогыг өсгөх бодлого зайлшгүй шаардлагатай гэж үзэж байна.
Оюу толгойн гэрээ, санхүүгийн ачаалал
Оюу толгой төсөлтэй холбоотойгоор өндөр хүүтэй зээлийн гэрээ байгуулснаас улбаатай эрсдэл, хэт өндөр зардлыг өнөөдөр л иргэд ойлгож эхэлж байгаа талаар ч С.Эрдэнэбат дурдсан. Тэрбээр “Монгол Улс өөрийн эзэмшлийн 34 хувийнхаа төлбөрийг 11 хувийн хүүтэй зээлээр санхүүжүүлсэн нь алдаатай алхам болсон байж болзошгүй” хэмээн дүгнэжээ.
Цаашид Засгийн газар, холбогдох байгууллагууд энэ төрлийн гэрээ, хэлэлцээрийг ил тод, олон нийтийн оролцоотой хийх ёстойг онцолж, уул уурхайн салбарт итгэл төрүүлэхүйц бодлого баримтлах шаардлагатайг илэрхийлэв.
