Гэрэл зургийг MPA агентлагийн онцгой зөвшөөрөлтэйгөөр ашиглав.
Худал цуурхал ба татварын нэмэгдлийн тухай яриа
Сүүлийн хугацаанд БНХАУ-аас экспортлох барааны татварыг нэмэгдүүлсэн гэх мэдээлэл өргөн тархаж байна. Гэвч энэ цуурхал бүрэн худал бөгөөд Эдийн засаг, хөгжлийн яамнаас үүнийг няцаалаа. Тус яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга И.Батхүү энэ талаар тодорхой мэдээлэл өгсөн байна. “Монголын бизнес эрхлэгчид цаг нь тулаад ирэхээр гэнэт ойлгосон юм шиг аашлалгүйгээр урьдчилж бэлтгэлтэй байж, бизнес төлөвлөгөөндөө тусгаж ажиллах хэрэгтэй” гэж тэрээр онцлов.
Монгол Улс болон БНХАУ-ын хооронд импорт, экспортын тарифыг тогтоохын тулд Засгийн газруудын хооронд хэлэлцээр зайлшгүй шаардлагатай. Одоогоор ийм яриа хэлэлцээ хийгдээгүй тул татварын нэмэгдэл гэх мэдээлэл ямар ч үндэслэлгүй юм.
Хятадын дотоодын шинэчлэл ба түүний нөлөө
Хятадын тал дотоодын аж ахуйн нэгж, томоохон корпорацууддаа тавих татварын хяналтыг чангатгах зорилгоор реформ хийж байна. Энэ хүрээнд 2025 оны 7-р сарын 7-нд Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газраас экспортын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг компаниудад орлогын албан татвараа ил тод, зөв мэдээлэх шинэ журам баталсан. Уг журам 2025 оны 10-р сарын 1-нээс хэрэгжиж эхэлсэн байна.
Эрээн хотод үйл ажиллагаа явуулдаг худалдаа, тээвэр зуучлагчид өмнө нь томоохон аж ахуйн нэгжүүдийн албан ёсны эрхийг ашиглан, экспортын зөвшөөрөлгүй жижиг, дунд үйлдвэрлэгчдийн барааг Монгол руу нийлүүлж байсан. Ингэснээр тэд НӨАТ-ын 5-8 хувийн буцаалт, инновацын бүтээгдэхүүнд 15 хувь хүртэлх Засгийн газрын татаас зэрэг нэмэлт орлого хүртэж байв. Гэвч шинэ журмын улмаас энэ боломж хязгаарлагджээ.
Зуучлагчдын буруу мэдээлэл ба орлогын алдагдал
Алдагдсан орлогоо нөхөхийн тулд зарим зуучлагч компаниуд буруу мэдээлэл тарааж, Монголын талдаа зуучлалын хөлсөө нэмэгдүүлж, Хятадын тал татвараа нэмсэн мэтээр алдаатай ойлголт түгээж байна. Энэ нь бизнес эрхлэгчдийн дунд төөрөгдөл үүсгэж, худалдааны үйл явцыг хүндрүүлж байна.
Иймээс худалдаа эрхлэгчид, аж ахуйн нэгжүүд, иргэд болон бизнесийн байгууллагууд найдвартай, буух эзэн, буцах хаягтай Монголын тээвэр зуучлагч, худалдааны компаниудтай хамтран ажиллахыг зөвлөж байна. Эдгээр компаниуд албан ёсны стандарт, экспортын эрхтэй аж ахуйн нэгжүүдээс бараа зуучлан авч, илүү хариуцлагатай үйл ажиллагаа явуулах ёстой.
Урьдчилсан бэлтгэл ба бизнесийн зөвлөмж
Монголын бизнес эрхлэгчид гэнэтийн нөхцөл байдалд бэлэн бус байхын оронд урьдчилан бэлтгэлтэй байж, бизнесийн төлөвлөгөөндөө ийм өөрчлөлтүүдийг тусгах хэрэгтэй. Жишээлбэл, ирэх хавраас барилгын улирал эхлэхэд барилгын материал, тоног төхөөрөмж худалдан авахдаа экспортын эрхгүй жижиг, дунд үйлдвэрлэгчдээс биш, албан ёсны эрхтэй компаниудтай хамтран ажиллахыг зөвлөж байна.
Түүнчлэн эдгээр аж ахуйн нэгжүүдтэй НӨАТ-ын буцаалт, инновацын бүтээгдэхүүний татаасын хөнгөлөлттэй холбоотой гэрээ хэлцэл хийвэл худалдан авагчид үнийн хөнгөлөлт эдлэх боломжтой. Урьдчилсан бэлтгэл нь буруу ойлголтод автахаас сэргийлж, бизнесийн тогтвортой байдлыг хангахад тусална.
