ОХУ-ын Гадаад тагнуулын алба (СВР) өчигдөр Серби улсыг Украинд нууцаар зэвсэг нийлүүлсэн гэж буруутгасан мэдэгдэл гаргаж, хоёр орны уламжлалт ойр харилцаанд ан цав суух эрсдэл үүсэв.
СВР-ийн мэдээлснээр, Сербийн батлан хамгаалахын салбарт үйл ажиллагаа явуулдаг дор хаяж долоон компани Украинд хэдэн зуун мянган пуужин, бага оврын галт зэвсгийн олон сая сум нийлүүлсэн бөгөөд үүнийгээ хуурамч эцсийн худалдан авагчийн гэрчилгээг ашиглан далдалсан гэжээ. Мэдэгдэлд “эдгээр нийлүүлэлт нь хүмүүнлэгийн шинж чанартай ямар ч холбоогүй бөгөөд тэдгээрийн зорилго нь Оросын цэргийн алба хаагчид болон энгийн иргэдийн амийг хөнөөхөд чиглэж байна” хэмээн онцолж, Серби улсыг “Оросын ар нуруунд хутга шаахыг оролдлоо” хэмээн буруутгасан байна.
Энэ хэрэг олон нийтийн анхаарлыг татаж буй нь шинэ зүйл биш. Өнгөрсөн зун Financial Times сонин Серби улс Украинд гуравдагч орнуудын зуучлалаар нийт 800 сая еврогийн үнэ бүхий сум хэрэгсэл нийлүүлсэн тухай баримт нийтэлж байв.
Хэдийгээр Серби улс Москвагийн гол холбоотнуудын нэг гэж тооцогддог ч тус улсын Ерөнхийлөгч Александр Вучич өмнө нь энэ асуудалд “зөвшөөрөгдсөн экспорт” гэсэн тайлбар өгч, “АНУ, Испани, Чех зэрэг улсуудаар дамжуулсан хууль ёсны гэрээ хэлцлээр хийгдсэн” хэмээн мэдэгдэж байжээ. Тэрээр “Бидний найз нөхөд Киевт ч бий, Москвад ч бий. Бид бол Славян ахан дүүс. Би өөрийн хүмүүст санаа тавих хэрэгтэй. Тэгээд л тэр” хэмээн нэмж хэлсэн байдаг.
СВР-ийн мэдэгдэлд Вучичийн энэ тайлбарын хариуд “ах дүү славян ард түмний цусаар ашиг олж байна” хэмээн шүүмжилж, түүний өмнө сүүдэр унагасан.
Серби улс Европын Холбоонд элсэх нэр дэвшигч улсын статустай боловч Украины дайн эхэлснээс хойш ОХУ-ын эсрэг Европ, Америкийн санаачилсан эдийн засгийн хоригт албан ёсоор нэгдээгүй байгаа.
Москвагийн байгалийн хийн хамааралтай, түүхэн харилцаа нь гүн гүнзгий үлдсэн Серби улс одоо хоёр талын дарамтын дунд улс төрийн тэнцвэрийг хадгалахаар оролдож буй нь энэ асуудлаар дахин ил болов. Нөгөөтэйгүүр, цэргийн дайчилгаанаас зугтсан олон арван мянган орос иргэн өнөөдөр Серби улсад амьдарч байгаа нь мөн тухайн улсын геополитикийн онцгой байр суурийг илтгэж байна.
