Израил, Хамас хоёрын гал зогсоох тохиролцоо: Шинэ эриний эхлэл
2025 оны 10-р сарын 12-нд АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Газын зурвасын дайн дууссаныг мэдэгдэж, энэ нь дэлхийн улс төр, дипломатын талбарт томоохон үйл явдал боллоо. Трамп Израил руу нисэхээсээ өмнө сэтгүүлчдэд “Хүн бүр яг одоо маш их баяртай байна. Маш онцгой үйл явдал болсон” гэжээ. Тэр “Мөн Исламын шашинтай, Арабын орнууд ч бүгд баярлаж байна. Бүгдээрээ л баярлаж байгаа. Ийм зүйл өмнө нь болж байгаагүй. Өмнө нь нэг улс баярлаж байхад нөгөө нь уурладаг байсан” хэмээсэн юм. Трамп ерөнхийлөгчийн онгоцонд суусныхаа дараа “Газын зурвасын дайн дууссан. Үүнийг мэдэг байгаа биз дээ” гэж сэтгүүлчдэд хэлсэн байна. Б. Буяндорж, 8 мин. Зургийн эх сурвалж: Times of Israel.
Гал зогсоох тохиролцооны эхний үе шат: Барымт, цогцосын солилцоо
Израил болон Хамас хоёр АНУ-ын Ерөнхийлөгч Доналд Трампын шахалт, Турк, Эгипет, Катарын зуучлалаар гал зогсоох тохиролцоонд хүрсэн. Энэхүү тохиролцооны эхний үе шатанд Хамас бүлэг барьцаанд буй амьд хүмүүс болон нас барсан хүмүүсийн цогцсыг хүлээлгэн өгнө. Одоогоор 48 гаруй барьцааны хүн үлдээд байсны 20 нь амьд байгаа гэж мэргэжилтнүүд таамаглаж буй. Барымтны хүмүүсийн оронд Израил шоронд хоригдож олон зуун палестинчуудыг чөлөөлж, Газын зурвас руу оруулах хүмүүнлэгийн тусламжийг нэмэгдүүлэх юм. Энэ тохиролцоо нь Газын зурвасын дайныг зогсоох, барымтныг чөлөөлөхөд чиглэсэн анхны алхам болж байна.
Тохиролцооны ач холбогдол ба олон улсын дэмжлэг
Энэхүү тохиролцоо нь 2023 оны 10-р сарын 7-ны Хамасын дайралтын дараа үүссэн Газын зурвасын дайныг дуусгахад чиглэсэн томоохон дипломатын амжилт юм. Трампын 20-р зүйн төлөвлөгөөний хүрээнд энэ алхам хийгдсэн бөгөөд Хамасын зүгээс барымтныг чөлөөлөх, Израилын зүгээс палестинчуудыг суллах, хүмүүнлэгийн тусламж нэмэгдүүлэх зэрэг заалтуудыг багтаасан байна. Олон улсын зуучлагч улсуудын оролцоо энэ тохиролцоог баталгаажуулахад чухал үүрэг гүйцэтгэсэн. Энэ нь дэлхийн улс төрд шинэ эриний эхлэлийг илтгэж байгаа бөгөөд олон нийт, улс төрчид энэ үйл явдлыг эерэгээр хүлээж авчээ.
Дайны үр дагавар ба ирээдүйн төлөв
Газын зурвасын дайн хоёр жил үргэлжилж, олон мянган амь насаар олзтой болсон юм. Энэхүү тохиролцоо нь барымтныг чөлөөлөхөөс гадна Газын зурвасын хүмүүнлэгийн нөхцөлийг сайжруулах, улмаар тогтвортой энх тайван бий болгоход чиглэнэ. Трампын зарласнаар энэ нь “цөхрөлгүй амар амгаланг” авчирна гэж үзэж байгаа бөгөөд олон улсын нийгэмлэг энэ алхмыг дэмжиж байна.
