Согтууруулах ундаа болон ургийн тархины хөгжил: шинэ шинжлэх ухааны нотолгоо
Орчин үеийн судалгаанууд архи болон жирэмслэлт нь хоорондоо огт нийцэшгүй гэдгийг дахин нотолж байна. Өмнө нь архины хэрэглээ нь ургийн бие махбодийн гаж хөгжилд нөлөөлдөг гэж үздэг байсан бол сүүлийн үеийн судалгаагаар тархины химийн найрлага, мэдрэлийн холболтын хөгжилд ч ноцтой сөрөг нөлөө үзүүлдэг болохыг тогтоожээ.
Герман, Канадын мэдрэл судлаачид соронзон резонансын спектроскопи ашиглан хийсэн судалгаагаар жирэмсэн үед архи хэрэглэсэн эхийн урагт глутамат ба GABA зэрэг тархины үйл ажиллагааг хянадаг нейротрансмиттерүүдийн түвшин алдагддаг болохыг илрүүлсэн байна. Энэ нь хүүхдийн ирээдүйн сэтгэл хөдлөл, анхаарал төвлөрөл, суралцах чадварт нөлөөлөх эрсдэлтэй аж.
Хөгжлийн хамгийн эмзэг үе шатанд үүсдэг хор нөлөө
Эдгээр өөрчлөлтүүд нь жирэмсний хоёр дахь гурван сард буюу хүүхдийн тархи анхныхаа бүтэц, холболтыг бүрдүүлж эхэлж буй үе шатанд тохиолддог. Архи нь ихэсээр дамжин урагт амархан нэвтэрдэг бөгөөд мэдрэлийн эсийн хэвийн үүсэл, шилжилт хөдөлгөөнийг саатуулж, тархины “архитектурын зураг”-ийг гажуудуулдаг байна.
Хүүхэд төрөх үед гадаад шинж тэмдэг илэрдэггүй байж болох ч ой санамж, анхаарал, яриа, сэтгэл хөдлөлийн хяналт зэрэг ур чадваруудын хөгжлийн хоцрогдол хожим илэрдэг. Энэ нь ургийн архины спектрийн эмгэг (FASD)-ийг зөвхөн тодорхой физик шинжээр бус, мэдрэлийн тогтолцооны эмгэгийн өргөн хүрээтэй үзэгдэл гэдгийг баталж байна.
“Аюулгүй тун” гэж үгүй
Судлаачид онцолж байна: жирэмсний үед архины аюулгүй хэмжээ гэж байдаггүй. Нэг хундага дарс, нэг аяга шар айраг ч ургийн тархины мэдрэлийн тэнцвэрт байдалд нөлөөлж чадна. Зарим эхчүүд бага хэмжээний архи нь тайвшруулах эсвэл “хоргүй” гэж итгэдэг ч шинжлэх ухааны нотолгоо үүнийг эсрэгээр нь харуулж байна.
Архи бол энэ үед зөвхөн гаднын бодис биш, харин тархины хөгжилд хөндлөнгөөс оролцож, мэдрэлийн үйл явцыг тогтворгүйжүүлдэг химийн хүчин зүйл юм.
Ирээдүйн үеийн тархийг хамгаалах хамгийн сайн арга
Эрдэмтэд жирэмсэн эхчүүд болон эмч нарын дунд илүү идэвхтэй боловсролын кампанит ажил явуулах шаардлагатайг онцолж байна. Хүүхдийн тархийг хамгаалах хамгийн үр дүнтэй арга бол “аюулгүй хэмжээ”-г олох биш, архийг жирэмсний хугацаанд бүрэн хасах явдал юм.
Орчин үеийн анагаах ухаан төрөлтийн дараах олон асуудлыг засч чаддаг ч төрөхөөс өмнөх тархины өөрчлөлтүүд нь насан туршийн нөлөө үзүүлдэг гэдгийг энэхүү судалгаа дахин батлав.
