Амбулаторийн үзлэгт ирэгсдийн дунд томуу, томуу төст өвчин огцом нэмэгдэв
Сүүлийн долоо хоногт улсын хэмжээнд амбулаторийн тусламж, үйлчилгээ авсан 281,624 хүний 5.1 хувь буюу 14,308 хүн нь томуу, томуу төст өвчний оноштой байгааг албаныхан мэдээллээ. Үүнээс 4,908 тохиолдол нь Улаанбаатар хотод, 9,400 нь орон нутагт бүртгэгдсэн бөгөөд нийслэлд 34.4, аймаг, сумдад 65.6 хувийг эзэлж байна.
Өмнөх 7 хоногийн үзүүлэлттэй харьцуулахад томуу, томуу төст өвчний тохиолдол 0.8 хувиар өссөн ч өнгөрсөн оны энэ үеийн түвшнээс 1.4 хувиар бага байгаа нь тодорхойлогджээ. Гэсэн ч улирлын хувьд өвчлөл эрчимжиж, тархалтын түвшин нэмэгдсэн тул мэргэжлийн байгууллагууд “идэвхжлийн түвшинд хүрсэн” гэж дүгнэж байна.
Эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлэгсдийн тавны нэг нь амьсгалын замын хүнд халдвартай
Одоогоор улсын хэмжээнд нийт 7,084 хүн эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлж байгаагаас 1,342 нь амьсгалын замын цочмог хүнд халдварын оноштой байгаа нь нийт хэвтэн эмчлүүлэгсдийн 18.9 хувийг эзэлж байна. Тэдний 594 нь Улаанбаатарт, 748 нь орон нутагт бүртгэгдсэн бөгөөд нийслэлд 44.3, хөдөө орон нутагт 55.7 хувийг эзэлж байгаа үзүүлэлттэй байна.
Өмнөх 7 хоногийн дүнтэй харьцуулахад амьсгалын замын хүнд халдвартай өвчтөнүүдийн эзлэх хувь 0.5 хувиар буурсан, өнгөрсөн оны энэ үеэс 2.3 хувиар бага байгаа ч эмнэлгийн ачаалал, ялангуяа хүүхдийн тасагт ирж буй дарамт хэвээр байна.
Томуу, амьсгалын замын хүнд халдварт хүүхдүүд илүү өртөмтгий байна
Томуу, томуу төст өвчний нийт тохиолдлын 79.2 хувийг 15 хүртэлх насны хүүхдүүд эзэлж байгаа бөгөөд үүнээс 51.8 хувь нь 5 хүртэлх насныхан байна. Өөрөөр хэлбэл, улирлын томуугаар өвчлөгсдийн бараг 10 хүүхэд тутмын 8 нь сургуулийн өмнөх болон сургуулийн насны хүүхэд байна гэсэн үг.
Амьсгалын замын цочмог хүнд халдварын улмаас эмнэлэгт хэвтэж буй хүмүүсийн дотор хүүхдийн эзлэх хувь бүр ч өндөр байгааг тоон мэдээллээс харж болно. Энэ халдварын улмаас хэвтэн эмчлүүлж буй нийт өвчтөний 80.6 хувь нь 15-аас доош насныхан, үүнээс 65.1 хувийг 5 хүртэлх насны хүүхэд эзэлж байна. Тиймээс бага насны хүүхэдтэй айл өрх, цэцэрлэг, сургуулийн орчинд урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг яаралтай чангатгах шаардлагатай болжээ.
Сүүлийн 3 жилтэй харьцуулахад өвчлөл бага ч идэвхжил өндөр байна
Улсын хэмжээнд томуу, томуу төст өвчин 10 мянган хүн амд 41.6 тохиолдол ногдож байгаа нь сүүлийн гурван улирлын статистиктай харьцуулахад 6.8–33.7-оор бага байна. Гэсэн хэдий ч мэргэжлийн байгууллагуудын үнэлгээгээр одоогийн түвшин нь улирлын тогтмол эргэлтийн хүрээнд “идэвхжлийн шат”-нд орсон үзүүлэлт юм.
Тархалтын байршлын хувьд нэг аймагт томууг “алаг цоог дэгдэлтийн түвшин”-д, 15 аймагт “идэвхжлийн түвшин”-д, үлдсэн гурван аймагт “улирал хоорондын түвшин”-д байгааг мэдээллээ. Өөрөөр хэлбэл, бараг бүх аймагт томуу тархалт тодорхой хэмжээнд нэмэгдэж, эргэлтийн идэвхжил эрчимжсэн гэсэн үг.
Томуугийн улиралд давамгайлж буй вирусүүд
ХӨСҮТ-д ирүүлсэн сорьцын шинжилгээнээс харахад энэ улиралд хэд хэдэн төрлийн вирус зонхилж байна. Нийт 88 сорьцод томуу, томуу төст вирус илрүүлэх шинжилгээ хийсэн бөгөөд A(H3N2) хэвшинжит томуугийн вирус, амьсгалын замын синцитиал вирус, риновирус, бокавирус зэрэг нь илүү түгээмэл илэрчээ. Мөн ижтомуугийн вирус ч бага хувьтай ч гэсэн бүртгэгдсэн байна.
Эдгээр вирусийн халдварын үед өндөр халуурах, амьсгалын зам хурц өртөх, хүүхэд, өндөр настанд хүндрэл өгөх магадлал өндөр байгааг ХӨСҮТ-өөс онцолж, “хоруу чанар өндөртэй, амьсгалын замын доод хэсгийг хамрах эрсдэлтэй” хэмээн анхааруулж байна.
Эрсдэлт бүлгийн иргэдэд онцгой анхааруулга
Эрүүл мэндийн байгууллагуудын мэдээллээр томуу, томуу төст өвчний хүндрэл, хүнд хэлбэр илрэх магадлал өндөртэй бүлэгт 0–6 насны хүүхэд, жирэмсэн эмэгтэйчүүд, ахмад настай хүмүүс, архаг хууч өвчтэй иргэд багтаж байна. Тэдний хувьд:
– Халуурах, ханиалгах, амьсгал давчдах, идэвхгүй болох, шингэн зүйл уух нь багасах, уруул, хуруу хөхрөх зэрэг шинж тэмдэг илэрвэл даруй эмнэлэгт хандах,
– Эмчийн зааваргүйгээр дур мэдэн эм уухгүй байх,
– Өөрийгөө болон хүүхдийг олон хүнтэй хаалттай орчноос аль болох хамгаалах
шаардлагатайг мэргэжилтнүүд зөвлөж байна.
Хамгийн энгийн боловч хамгийн үр дүнтэй хамгаалалт
ХӨСҮТ болон эмч мэргэжилтнүүдийн зөвлөж буйгаар энэ томуугийн улиралд иргэд хамгийн түрүүнд гараа тогтмол, зөв угаах, хүн ихтэй газар амны хаалт зүүх, ханиаж найтаахдаа амаа дарах, өвчтэй үедээ бусдад халдвар тараахгүй байх үүднээс гэртээ амрах зэрэг энгийн дадалд илүү анхаарах хэрэгтэй байна.
Сүүлийн жилүүдийн судалгаагаар эрүүл ахуйн эдгээр энгийн дүрмийг тогтмол мөрдвөл томуу, томуу төст өвчнөөр өвчлөх эрсдлийг мэдэгдэхүйц бууруулах боломжтойг нотолжээ. Халдварын голомт болж болзошгүй цэцэрлэг, сургууль, олон нийтийн газар агаар сэлгэлт, ариутгал, халдвар хамгааллын дэглэмийг сайтар мөрдүүлэх нь мөн чухал хэвээр байна.
Дэлхийн түвшинд ямар томуугийн вирус давамгайлж байна вэ?
Дэлхийн бусад бүс нутагт томуугийн ямар хэвшинж давамгайлж байгааг харвал, A(H1N1)pdm09 вирус Төв Америк, Карибын тэнгис, Зүүн ба Дунд Африкийн бүсэд түгээмэл эргэлтэд байна. Харин A(H3N2) хэвшинж Өмнөд Америк, Хойд Европ, Баруун, Өмнөд болон Зүүн-Өмнөд Азийн орнуудад зонхилж байгаа бол зарим бүс нутагт A(H1N1)pdm09 ба A(H3N2) зэрэгцэн эргэлдэх, давхар орчилтой байдал ажиглагдаж байна.
Эдгээр мэдээлэл нь зөвхөн статистик бус, цаашдын вакцин, урьдчилан сэргийлэх бодлого, дотоодын бэлэн байдлыг тодорхойлоход чухал суурь болж байгаа юм.
